Positief opvoeden
Opvoeden, het klinkt allemaal logisch wanneer je het leest of hoort en is een stuk moeilijker om te doen. Hoe komt dit toch? Je staat in de situatie, ook emotioneel ben je meer betrokken. Een stapje achteruit nemen is nodig om een ruimer beeld te krijgen.
Als je dus je focus wil verruimen, moet je kijken, observeren, niet meteen interpreteren.
FOCUS OP HET NEGATIEVE EN JE VERLIEST HET POSITIEVE UIT HET OOG
Wat zie ik?
- Niet interpreteren wat je ziet, maar letterlijk zeggen wat je ziet
- Stel jezelf in vraag
- Stel je eigen handelingen in vraag: wees je bewust van hoe je zelf reageert. Kinderen hebben vaak een reptielreactie: vecht - of alertmodus bij dingen die ze zien/horen
Belangrijk bij positief opvoeden:
- Heb oog voor gewenst gedrag
- Geef gerichte complimenten, waardeer
- Af en toe 1 op 1 aandacht is belangrijk
Hoe doen we dat?
- Bewust (leren) luisteren
- Geef de ander de tijd/kans om iets te kunnen zeggen. Let wel op de manier waarop ze iets zeggen. Hierin kan je wel bijsturen.
- Vaak willen ze gewoon hun verhaal kunnen doen (los van het feit of ze gelijk hebben of niet). Ze willen gewoon gehoord worden.
- Beter erkennen van emoties van zowel jezelf als het kind.
WEET NIET ELKE DAG LUKT HETZELFDE
Gisteren kon je perfect een knop aannaaien, vandaag ben je te laat voor een afspraak en moet je nog een knop aannaaien omdat deze is losgesprongen. Gisteren lukte je dit perfect, vandaag niet. Onthoud dat dit evengoed het geval kan zijn met je kind en zijn schoenen aandoen.
Kinderen kunnen hun emoties niet onderdrukken en uiten dit door middel van hun gedrag. Onderzoek wat het kind voelt, waar het gedrag vandaan komt.
- Kind laten kalmeren
- Praten
Zolang het kind niet gekalmeerd is heeft praten geen zin. Geef eerst aandacht aan de emoties die aanwezig zijn en probeer zelf rustig te blijven. Het is wel belangrijk om het te benoemen. Zolang je het niet benoemt, ken je het niet en heb je hier dus ook geen controle over of kan je begrijpen wat er aan de hand is.
Omgang emoties van het kind
WAT JE KIND VOELT, VOELT ECHT
Stappenplan voor omgang met emoties bij kinderen:
- Benoem de emotie
- Geef erkenning aan het gevoel
- Vertel de actuele situatie (wat zie je, zonder interpreteren)
=> zo gooi je geen olie op het vuur
Je kan je kind helpen door:
- Basisbehoeften te beantwoorden
- Band onderling versterken
- Spanning ontladen
- Emoties herkennen en uiten (ook van jezelf)
- Een voorbeeld zijn voor je kind
Als je iets zelf doet kan je hier een ander moeilijk "terecht" voor wijzen, wees je bewust van je eigen gedrag
- Gedrag mag je niet persoonlijk nemen
- Niet de emotie WEL het gedrag begrenzen. Elke emotie mag er zijn.
- Competentie voelen "Ik kan", "Ik mag", trots zijn en hierin erkent worden. Het is een goede basis voor zelfvertrouwen en dus zelfstandigheid te ontwikkelen
- Time in in de plaats van time out
- Even volledig afzonderen bij ongewenst gedrag is letterlijk zeggen "los het maar zelf op"
- Blijf je in de buurt zonder er rechtstreeks aandacht aan te schenken tenzij het kind hierom vraagt (in gedrag of eventueel met woorden) is een time in. Hiermee zeg je "ik ben er voor je als je me nodig hebt (eens je er klaar voor bent/gekalmeerd bent)"
Praktische tips in het oplossingsgericht positief opvoeden
- Vermijd het woordje "niet"
- Vermijd "waarom" vragen, beter "Wat maakt dat..."
- "Waarom" klinkt heel beschuldigend
- Geef waardering ipv complimenten/goedkeuring
- complimenten zijn oordelen, zegt iets over wat iemand als "goed" of "slecht" beschouwd
- goedkeuring steeds vragen/nodig hebben zorgt voor een afhankelijkheid, je doet iets voor iemand anders niet voor jezelf
- Zoek naar de behoeften die het kind stelt achter zijn vraag of "eis" door zijn gedrag
- Formuleer het verlangen van het kind in een fantasie
Bvb: de pot choco is leeg. Tranen want net zin in een boterham met choco ipv als ouder te zeggen "er is toch ook nog confituur" kan je meegaan in de fantasie van het kind door te zeggen "Ik snap dat je zin hebt in een boterham met choco, hoe leuk zou het nu zijn moest een fee nu een een pot choco brengen"
Tot slot rond ik nog af met enkele bruikbare tips die je best als ouder of opvoeder in je achterhoofd houdt:
- Fouten maken mag
- Routines
- Choose your battles
- Goede voorbereiding
- Laten meehelpen (eender wie; je partner, je kinderen, je vrienden,... Je staat er niet alleen voor!)
- Basisafspraken hanteren
- Neem de tijd (doe niet alles snel snel snel, je hoeft je niet af te jagen zorgt voor onrust)
- Slim plannen en organiseren
- Het moet niet perfect zijn, leg de lat niet te hoog