Ben je als ouder verantwoordelijk voor typerend gendergedrag?

13-04-2021

In eerste instantie wil ik hier al meteen volmondig: "Ja!", op antwoorden... Hoewel het eigenlijk niet zo simpel is als het wordt voorgesteld. 

Typerend gendergedrag zoals alle meisjes spelen met de poppen en houden van roze en glitter, alle jongens spelen met auto's, dinosaurussen en houden van de kleur blauw. 

Hoe komt het dan dat we toch moeite kunnen hebben wanneer een jongen van roze en glitter houdt? Waarom wordt daar geen theepartijtje voor georganiseerd? Laat staan dat je zoontje zich wil verkleden als prinses voor carnaval? Wanneer een meisje zich wil verkleden als Batman gaan we ook wat raar opkijken, maar lijkt het toch al meer aanvaardbaar. Hoe komt dit toch?

Wel we krijgen al generaties vast geroeste denkbeelden mee van hoe een meisje of vrouw hoort te zijn en hoe een jongen of man hoort te zijn. Ondanks hier echt al wel vooruitgang heeft plaatsgevonden, kunnen we stellen dat april 2021 nog steeds sterk wordt vastgehouden aan stereotiep gedrag. 

Wil ik daarmee vanuit mijn rol al pedagoog zweren op genderneutraal opvoeden? Neen. Het is oké. Iedereen hoort vrij te zijn in hoe hij of zij zijn kind wil opvoeden. Met een gender neutrale opvoeding wordt eigenlijk aangegeven dat alle keuzes van je kind goed zijn, niet de één keuze is beter dan de ander. Ouders die hun kinderen genderneutraal opvoeden laten hen dus volledig vrij in hun keuzes voor speelgoed, kleding of toekomstdromen. Zij maken daarbij geen onderscheid tussen de seksen. Denk ik dat een baby, peuter - kleuter in staat is om deze verantwoordelijkheid te dragen? Neen.

Wat wil ik wel? Mensen alerter maken op het feit van welk type opvoeding, welke waarden en normen, welk gedrag je goedkeurt of net afkeurt sterk invloed heeft op de volgende generatie.

Hoe vaak we ook klagen op de jongere generaties: we vergeten maar al te graag wie hier eigenlijk verantwoordelijk voor is. Wij, de ouders, bepalen voor een heel groot deel hoe de volgende generatie en zelfs generaties er gaan uitzien. Niemand heeft ooit beweerd dat opvoeden 'simpel' is, er is een reden waarom mensen dezer dagen ook vaker durven kiezen voor het niet hebben van kinderen. Vijftig jaar geleden was dat compleet ondenkbaar en een grote schande als je geen kind wilde zeker als vrouw.

We zouden dit zodanig kunnen vertalen dat gedurende de peuter- en kleuterleeftijd jongens standaard meestal aanhankelijker zijn aan de mama, terwijl we bij de meisjes zien dat ze aanhankelijker zijn aan papa. Je kan dit heel typerend linken aan het oedipus en elektracomplex waarbij de jongen wil trouwen met mama en papa 'de concurrent' is, bij de meisjes zie je dat mama 'de concurrent' is. Zouden we hier ook heel even bij kunnen stilstaan dat we dit gedeeltelijk in de hand hebben gewerkt als ouder? Is het niet heel toevallig dat we dat kunnen koppelen aan genderidentiteit?

Zou het kunnen dat het komt door onze eigen stereotiepe houding? De typische rolverdeling van een mama die zorgzaam is en papa die de speelvogel is. Zelfs bij koppels van hetzelfde geslacht met een kind zal er onbewust een typerende rolverdeling plaatsvinden ondanks het feit dat het twee mama's of twee papa's zijn. Aangezien papa van zijn zoontje de verwachting heeft dat die wilde en actieve spelletjes moet doen en niet moet huilen 'zoals een meisje', zou het kunnen dat die jongen dan automatisch zich meer wil vastklampen aan mama die meer zorgend is, waar hij rust bij vind. Dat een meisje van haar mama meer druk ervaart om zich 'gepast' te gedragen zoals het een meisje behoort, terwijl ze met papa wel eens lekker gek kan doen. Ook het feit dat papa bij haar wel op theepartijtje zal komen, maar met zijn zoon zal hij standaard naar de blokken of auto's grijpen... Ik ben sterk van de overtuiging dat kinderen gedrag kopiëren. Kinderen doen wat hun wordt aangeleerd door hun omgeving. Niet enkel door hun ouders, maar de aangeleerde zaken van buiten het huishouden kunnen wel begrensd worden door duidelijk te maken aan je kind wat wel en wat niet kan.

Je zou dit zelfs buiten genderidentiteit kunnen trekken en zelfs overstappen naar het van jongs af aan aanleren dat kinderen van een andere huidskleur niet noodzakelijk anders zijn. Of eigenlijk duidelijk te maken dat die ook normaal zijn, want iedereen is anders. Wanneer je kind een racistische uitspraak doet, in plaats van het te berispen... Probeer eens dit: 'Je hebt gezien dat die er inderdaad anders uitziet, maar je hebt toch ook verschillende poezen: je hebt zwarte poezen, witte poezen, streepjespoezen, vlekjespoezen,... Maar dat zijn toch ook maar gewoon poezen. Mensen heb je ook in verschillende kleuren en maten.". Wat hier de kracht is, is dat je iets neutraliseert. Het is niet cool of spannend om nog te zeggen: 'Dat kindje heeft de kleur van kaka', je kind gaat denken: 'Ah ja, dat is waar. Poezen zijn er ook in verschillende kleuren.'.

Er zijn ook experimenten met jonge kinderen die duidelijk aantonen dat we al een bepaald beeld hebben bij bepaalde huidskleuren wat aantoont dat zelfs in 2021 vooroordelen en racisme nog steeds sterk een rol spelen in onze huidige maatschappij. Kinderen zijn niet kleurenblind! (https://www.brainwash.nl/bijdrage/kinderen-laten-zien-we-zijn-niet-kleurenblind ) Wel is het belangrijk om het meer te normaliseren: in plaats van steeds die blanke pop te kopen voor dat blank kindje, koop eens een zwarte pop.

"Kinderen zijn onbewust heel goed op de hoogte van wat de maatschappij denkt dat goed of beter is. Zij internaliseren ideeën uit de meerderheidsgroep."

Enkel als ouder kan je hier attent en bewust op zijn. Reageer wanneer je dingen ongepast vind, maak duidelijk wat kan en wat niet. Je kind met de "Mantel der Liefde" toedekken en eigenlijk ongewenst gedrag goedpraten is niet oké. We dienen ons bewust te zijn dat ons bloedeigen kind in een andere context zich wel eens helemaal anders kan gedragen dan hoe jij het hen hebt aangeleerd, dan hoe jij hen gewend bent. Onderzoek dit, bevraag dit. Zelfs wanneer het over je eigen kind gaat... Want eerlijk gedraag jij je op elke plek hetzelfde? Of zijn er ook plekken, situaties waarbij jij je anders gedraagt als standaard. Bewustzijn. Zelfbewust. Het begin van alles. 

Wees de eerste om het nieuwste te lezen!

Written by mikco
© 2020 - 2022  Nietzoperfect by Mikco. Alle rechten voorbehouden.
Mogelijk gemaakt door Webnode
Maak een gratis website. Deze website werd gemaakt met Webnode. Maak jouw eigen website vandaag nog gratis! Begin